Onze participatiemaatschappij, vraagt ‘om zelfredzaamheid en mindere afhankelijkheid van de overheid’. Leuk bedacht, maar het legt een last op schouders van naasten van zieken en ouderen. De mens wordt ouder, kwaliteit van leven heeft meer aandacht en ons leven lijkt steeds drukker.
In vroegere tijden was het gebruikelijker dat er na het huwelijk werd ingewoond. Deels ingegeven door de slechte economie, maar ook door een mindere wens voor privacy en ruimte. En het was gemakkelijk; in het begin pasten de grootouders op de kinderen en later werden de rollen omgedraaid. Dat het druk op het eigen gezin en spanningen in de familie kon geven, werd niet besproken. Je deed het gewoon.
Volgens het Sociaal Cultureel Planbureau verleent momenteel ruim 1/3e van de volwassenen, enige vorm van mantelzorg. Dit gaat over huishoudelijke en administratieve hulp of ‘enkel’ emotionele hulp, bijvoorbeeld bij psychische problemen. Mantelzorgbewoning komt minder voor, maar neemt langzaam toe. Dat mantelzorgers regelmatig werkzaamheden moeten onderbreken om zorgtaken uit te voeren, is geen verrassing. De benodigde zorg is niet altijd te plannen en vaak betreft het zorg die niet veel tijd vraagt, maar wel meerdere malen (per dag) terugkomt. Professionele hulp is niet altijd voor handen en vaak voelt het beter als het ‘binnen de familie’ wordt opgelost.
Hoe fijn is het dan, als de hulpbehoevende dichtbij woont. Afhankelijk van persoonlijke wensen en niet te vergeten budget, kan het een oplossing bieden de hulpbehoevende in huis te nemen. De wijze waarop, wordt deels ingegeven door regelgeving. Zo gelden er o.a. restricties voor wijze van gebruik en bebouwing van een perceel en ook financieel valt er veel te regelen.
‘Mag mama dan bij jou?’
In de praktijk zien we verschillende voorbeelden. Zoals het stel dat na de studie in de stad bleef wonen. Na de geboorte van de kinderen, lonkte de rust van hun geboortestreek. Toen zijn vader overleed en even later zijn moeder een hersenbloeding kreeg, kochten zij het ouderlijk huis en plaatsen een zorgunit voor moeder in de tuin. Zo houden ze een oogje in het zeil, heeft moeder meer aanspraak én hebben zij zelf meer rust.
Of zoals de mensen die in hun buurvrouw ‘meenamen’ naar hun nieuwe woning, om daar voor haar te zorgen. Iets wat zij al jaren deden en nu een officiële status kreeg.
Makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe stem je onderling zaken zoals financiën en privacy voldoende af? Wordt een persoonsgebonden budget als inkomen meegenomen in de hypotheekaanvraag, worden mantelzorger en hulpbehoevende samen eigenaar of wordt een deel van de woning verhuurd. Iedere situatie blijkt anders en het is raadzaam je goed te laten informeren door zowel makelaar, hypotheekadviseur als eventueel notaris of accountant. Door juiste keuzes te maken en onderlinge afspraken goed vast te leggen, zorg je voor een fijn thuis voor de mantelzorger én de hulpbehoevende.
Hilde Kuus
register makelaar - register taxateur
